Van schaap tot trui

Wat mij betreft is het een wonderlijk proces, van schapenvacht naar het maken van wol strengen waarmee je o.a. kan breien en uiteindelijk een heerlijke warme trui wordt. Ik ben mij dan ook gaan verdiepen in de verschillende handelingen die hiervoor uitgevoerd moeten worden en neem je graag hierin mee.

Scheren

Om te beginnen worden de schapen geschoren, meestal rond mei maar hier zit aardig wat speling in. Het scheren wordt meestal uitgevoerd met een scheerapparaat/tondeuse met messen die moeiteloos door de vacht heen komen. Ook handmatig met een schaar komt nog wel eens voor maar dit neemt veel tijd in beslag. Scheren is het makkelijkste op een warme dag zodat het wolvet olie achtig is. De schapen worden vaak op het achterwerk gezet. In deze positief blijven de schapen meestal rustig zitten en is het voor de scheerder qua houding makkelijker werken

Wol schoonmaken / kaarden

De ruwe wol (het geschoren wol) kan op verschillende manieren gewassen worden:

- Met de hand in de gootsteen of in een teil met warm water en (biologische)wol wasmiddel. Zelf maak ik slechts gebruik van baking soda om te wassen (dit verwijderd geurtjes en vuil en is daarnaast een natuurproduct) en ik doe er een paar pompjes biologische handzeep bij voor een lekker geurtje. De eerste keer haal ik de wol even snel door het water met soda zodat er al een heel groot deel vuil uit gaat. Daarna doe ik de wol in een vers badje met soda en zeep en laat dit een paar uur staan en woel er zo nu en dan eens doorheen met mijn handen zodat het vuil goed los komt. Het is belangrijk om de wol goed uit te spoelen met handwarm water - In de wasmachine in een netje (kussensloop kan ook) Voor het schoonmaken van de wol is het wel de bedoeling om de meeste vuil alvast uit de wol te verwijderen. Na het schoonmaken en drogen van de wol wordt de ruwe wol door de kaardenmolen gehaald. Een kaardenmolen kan je in verschillende soorten en maten vinden, zowel handmatig als elektrisch. Vroeger gebruikte men kaardenbollen voor dit klusje.

De kaardenmolen zorgt er voor dat de wol vezels allemaal in dezelfde richting komen te liggen. Dit is nodig om de wol te kunnen spinnen.

Als je stopt bij deze fase van het verwerken van wol dan kan je gaan vilten (nat en droog) maar ook om bijvoorbeeld mee te weven wat extra effect geeft aan je werk.

Wol spinnen/ twijnen

Als de wol eenmaal gekaard is dan wordt het tijd om strengen van de wol te gaan maken. Dit doe je door de gekaarde wol te gaan spinnen. Ook dit kan weer op verschillende manieren: met een spintol, een spinnewiel die je met voetpedalen laat draaien en elektrisch.

Door het spinnen worden de wol vezels gedraaid en vormt het een draad. Het draad kan je heel dun maken óf heel dik. Dit is ook afhankelijk van het soort spinnewiel dat gebruikt wordt. De dikte van de draad wordt aangeduid met een code en bijpassende naam. 0= lace en de dunste variant, 7= jumbo en daarme ook de dikste variant die je op bollen wol terug kan vinden. Over dit onderwerp veel meer over te vertellen wat later in een andere blog aan bod gaat komen. Als je draden gemaakt hebt kan je er voor kiezen om 2 of meer draden in elkaar te draaien wat ook wel twijnen wordt genoemd. Door het twijnen kan je een zeer stevig garen maken. Als je er voor kiest om niet te twijnen dan heet dit single ply, met 2 draden draaien heet 2-ply, met 3 is dit 3-ply etc. Dit zegt overigens niets over de dikte van het garen.

Na deze stap is je garen klaar om te gaan breien, haken, weven, borduren en nog meer.